Türkiye’de işsiz kalan bireyler için işsizlik maaşı büyük bir destek mekanizmasıdır. İşsizlik maaşı almak, belirli şartları yerine getiren sigortalı işçilerin yararlanabileceği bir haktır. 2024 yılı itibarıyla bu sürecin nasıl işlediğini ve işsizlik maaşına başvurmak için gerekli şartları sizin için derledik.
İŞSİZLİK MAAŞI BAŞVURUSU İÇİN GEREKEN ŞARTLAR NELERDİR?
İşsizlik maaşı almak isteyen kişilerin belirli koşulları sağlaması gerekiyor. İlk ve en önemli şart, kişinin kendi istek ve iradesi dışında işsiz kalmasıdır. Yani, kişi işten çıkarılmalı ya da işten çıkarılma sebebi işsizlik maaşı almaya uygun olmalıdır. Örneğin, istifa eden bir kişi işsizlik maaşı alamaz. Ancak, işveren tarafından feshedilen hizmet akdi durumunda bu maaş hakkı doğabilir.
İkinci önemli şart ise, kişinin son üç yıl içinde en az 600 gün sigortalı olarak çalışmış olması ve işsizlik sigortası primlerinin bu süre içinde ödenmiş olmasıdır. Bu prim sayısı, işsizlik maaşı alabilmek için en temel gerekliliklerden biridir.
SON 120 GÜN KESİNTİSİZ SİGORTALI OLMA ŞARTI
İşsizlik maaşına hak kazanabilmek için bir diğer önemli koşul ise işten ayrılmadan önceki son 120 günün kesintisiz sigortalı olarak geçmesi gerektiğidir. Bu, sigorta giriş çıkışlarının olmaması gerektiği anlamına gelir. Yani, kişinin son dört ay boyunca aralıksız bir şekilde sigortalı çalışıyor olması şarttır. İşten çıkmadan önce 120 gün içerisinde herhangi bir prim boşluğu ya da sigortalı çalışma sürecinde kesinti olmamalıdır.
İŞSİZLİK MAAŞI BAŞVURUSU NASIL YAPILIR?
İşten çıkarıldıktan sonra işsizlik maaşı almak isteyen kişilerin 30 gün içerisinde İŞKUR’a başvurması gerekmektedir. Başvurular genellikle İŞKUR şubeleri üzerinden ya da e-devlet sistemi aracılığıyla yapılabilmektedir. Başvuru sürecini geciktirmek, kişinin işsizlik maaşı hakkını kaybetmesine sebep olabilir. Bu yüzden işten çıkışın ardından hemen başvuru yapmak büyük önem taşır. Başvurunun zamanında yapılmaması durumunda, işsizlik maaşı hakkı geri alınamaz ve kaybedilir.
Başvuru esnasında İŞKUR, işsizlik maaşı hakkı için kişinin işten çıkış sebebini ve çalışma geçmişini inceleyerek değerlendirme yapar. Uygun görüldüğü takdirde kişi işsizlik maaşına hak kazanır ve maaş süreci başlar.
İŞSİZLİK MAAŞI NE KADAR VE KAÇ AY SÜREYLE VERİLİR?
2024 yılı itibarıyla işsizlik maaşı, kişinin son dört aylık brüt kazancının ortalamasına göre belirlenir. Ancak, işsizlik maaşı miktarı asgari ücretin %40’ı ile %80’i arasında değişiklik gösterebilir. Kişinin alabileceği maksimum işsizlik maaşı asgari ücretin brüt tutarını aşamaz. Maaşın süresi ise kişinin çalışma süresine göre belirlenir. En az 600 gün prim ödemiş olanlar için 6 ay işsizlik maaşı ödenirken, daha fazla prim ödeyenler için bu süre 8 ay ile 10 aya kadar çıkabilir.
Sonuç olarak, işsizlik maaşı alabilmek için belirlenen şartları yerine getiren kişiler, İŞKUR aracılığıyla başvurularını yaparak bu haktan faydalanabilirler. Sürecin her aşamasında dikkatli olmak ve özellikle zamanında başvuru yapmak büyük önem taşımaktadır.