Otomobil alım satım süreçlerinde güvenliği artırmak ve dolandırıcılık girişimlerini engellemek amacıyla Ticaret Bakanlığı tarafından hayata geçirilen Elektronik İlan Doğrulama Sistemi'nde (EİDS) önemli bir aşamaya daha geçildi. Artık üçüncü şahıslara ait (konsinye) araçların internet üzerinden satışı için ilan verilirken, araç sahibinin e-Devlet sistemi üzerinden yetkilendirme yapması zorunlu hale getirildi. Bu yeni kural, sektörde şeffaflığı artırmayı hedefliyor.
Otomobil Satışında EİDS ile Yeni Güvenlik Adımı
Ticaret Bakanlığı'nın kademeli olarak uygulamaya aldığı Elektronik İlan Doğrulama Sistemi (EİDS), ikinci el araç piyasasında güvenli bir ticaret ortamı oluşturma yolunda ilerliyor. Sistemin önceki aşamalarında, yetki belgesi olmayan galericilerin ilan yayınlamasının önüne geçilmişti. Şimdi atılan yeni adımla birlikte, başkasına ait bir aracı satmak üzere ilan vermek isteyen işletmelerin, öncelikle araç sahibinden e-Devlet aracılığıyla onay alması gerekiyor.
Üçüncü Kişi Araç İlanlarında e-Devlet Yetkisi Zorunlu
Yeni düzenlemeye göre, bir otomobil satıcısı veya galeri, kendisine ait olmayan, bir müşterisinin satması için bıraktığı (konsinye) aracı online platformlarda ilana koymak istediğinde, ilanı yayınlamadan önce o aracın gerçek sahibinin e-Devlet sistemi üzerinden "ilan verebilir" şeklinde yetki vermesi şart koşuluyor. Bu zorunluluk, ilanı verilen aracın gerçekten satışta olduğunun ve ilanı verenin yetkili olduğunun teyit edilmesini sağlıyor, böylece sahte ilanların önüne geçiliyor.
Sistem Ne Zaman Tüm Araçları Kapsayacak?
Uygulamanın kapsamı hakkında bilgi veren İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği (İMAS) Başkanı Hayrettin Ertemel, sistemin aşamalı olarak genişletildiğini belirtti. Ertemel, e-Devlet yetkilendirme zorunluluğunun ilk etapta 2023 model ve daha yeni araçlar için geçerli olduğunu, ancak 2025 yılı içinde uygulamanın genişletilerek model yılı fark etmeksizin tüm araçları kapsamasına yönelik bir beklenti olduğunu ifade etti. Ticaret Bakanlığı'nın bu yönde çalışmalar yaptığı biliniyor.
Sahte İlanlara ve Dolandırıcılığa Karşı Etkili Çözüm
İMAS Başkanı Ertemel, EİDS uygulamasının ve özellikle e-Devlet yetkilendirme adımının sahte ilanlar ve dolandırıcılık girişimleriyle mücadelede son derece etkili olduğunu vurguladı. "Son dönemde sahte ilan kaynaklı dolandırıcılık vakaları ortadan kalkmış durumda," diyen Ertemel, sistemin aynı zamanda kayıt dışı araç ticaretinin tespit edilmesinde de önemli bir rol oynayacağını belirtti. Bu durumun hem tüketicileri hem de dürüst ticaret yapan işletmeleri koruduğunu ifade etti.
Uygulamanın Olası Zorlukları ve Çözüm Önerileri
Hayrettin Ertemel, sistemin faydalarının yanı sıra uygulamada karşılaşılabilecek bazı potansiyel zorluklara da dikkat çekti. Özellikle, bir işletmenin aracı ilana hazırlamak için bakım, temizlik, ekspertiz gibi masraflar yaptıktan sonra araç sahibinin e-Devlet yetkisini iptal etmesi veya başka bir satıcıya vermesi gibi durumların maddi anlaşmazlıklara yol açabileceğini belirtti. Bu tür sorunların önüne geçmek için araç sahibi ile satıcı arasında detaylı ve hakları koruyan sözleşmeler yapılmasının önemini vurguladı.
EİDS Nedir ve Nasıl Çalışır?
Elektronik İlan Doğrulama Sistemi (EİDS), Ticaret Bakanlığı tarafından ikinci el araç ve emlak ilanlarındaki sahteciliği ve spekülatif fiyat artışlarını önlemek amacıyla geliştirilen bir sistemdir. Sistem, ilanı veren kişinin gerçekten o malın sahibi veya yetkili satıcısı olup olmadığını elektronik ortamda doğrulamayı hedefler. Kimlik ve yetki doğrulaması e-Devlet, web tapu gibi sistemler üzerinden entegre bir şekilde çalışır, böylece ilanların güvenilirliği artırılır.
