Aftlar, ağız içindeki mukozada oluşan, genellikle ağrılı yaralardır. Kesin nedeni bilinmese de, aftların oluşumuna yol açabilecek bazı faktörler tespit edilmiştir. Bu faktörler arasında genetik yatkınlık, beslenme eksiklikleri (özellikle B12, folik asit ve demir), stres, hormonal değişiklikler, ağız içi travmalar, alerjik reaksiyonlar, bazı yiyeceklerin tüketimi, sigara bırakılması ve bağışıklık sisteminin bazı hastalıkları sayılabilir. Bunun yanı sıra, Helicobacter pylori gibi bazı bakteriyel enfeksiyonların da aft oluşumunu tetikleyebileceği düşünülmektedir.
Aft Neyin Belirtisi?
Aftlar genellikle zararsızdır ve kendiliğinden geçer. Ancak, aftlar bazen daha ciddi sağlık problemlerinin habercisi olabilir. Behçet hastalığı gibi bağışıklık sistemi bozuklukları, Çölyak hastalığı, inflamatuar bağırsak hastalıkları gibi gastrointestinal problemler, HIV/AIDS gibi bağışıklık sistemini baskılayan durumlar ve bazı kanser türleri aftların daha sık görülmesine yol açabilir. Ayrıca, vitamin ve mineral eksiklikleri de aft oluşumuna sebep olabilir.
Ağız İçinde Aft Niye Çıkar?
Ağız içinde aft çıkmasının birkaç nedeni olabilir:
Stres ve yorgunluk: Bunlar, aftların ortaya çıkmasına katkıda bulunabilen en yaygın faktörler arasındadır.
Yaralanmalar: Fırçalama sırasında veya sert yiyeceklerle meydana gelen ağız içi yaralanmalar aftların oluşumuna neden olabilir.
Yanlış beslenme: Özellikle bazı yiyeceklere karşı duyarlılık veya alerji aftlara yol açabilir.
Sigara ve alkol kullanımı: Bunlar mukozayı tahriş ederek aft oluşumunu tetikleyebilir.
Hijyen ürünleri: Bazı ağız bakım ürünleri, içerdikleri kimyasal maddeler nedeniyle aft oluşumunu artırabilir.
Aft Kimlerde Çıkar?
Aftlar her yaşta ve cinsiyetteki insanlarda görülebilir, ancak genellikle gençler ve orta yaşlı yetişkinlerde daha yaygındır. Kadınlar, hormonal değişikliklerin de etkisiyle, aftlara daha meyilli olabilirler. Ayrıca, genetik faktörler de önemli bir rol oynayabilir; aile bireylerinde aft sorunu olan kişilerde aftların oluşma riski daha yüksektir.
Aft Ne Zaman Tehlikelidir?
Çoğu aft tehlikeli olmasa da, bazı durumlar dikkat edilmesi gereken uyarı işaretleri olabilir:
Aftlar sık sık tekrar ediyorsa,
Büyük ve şiddetli ağrıya neden olan aftlar varsa,
Aftlar iki haftadan uzun sürüyorsa,
Yeme, içme veya konuşmayı zorlaştırıyorsa,
Ateş ve vücutta başka belirtiler eşlik ediyorsa,
Kilo kaybı veya gastrointestinal belirtiler gibi diğer semptomlar görülüyorsa.
Bu tür durumlar altta yatan ciddi bir sağlık sorununun belirtisi olabilir ve bir sağlık profesyonelinin değerlendirmesi gerekebilir. Uzun süreli veya şiddetli aftlar, özellikle de diğer sağlık sorunlarıyla birlikte ortaya çıktığında, derhal tıbbi yardım almak önemlidir.
