Türkiye'de kredi kartı kullanımı hızla artarken, borç krizine dair veriler endişe verici seviyelere ulaştı. Bankalararası Kart Merkezi'nin (BKM) 2024 yılı verilerine göre, ülkede 128 milyon kredi kartı bulunuyor. Artan harcamalar ve temassız ödeme sistemlerinin yaygınlaşması, kartlı ödeme hacmini 12,8 trilyon TL'ye ulaştırdı. Ancak, borcunu ödeyemeyen kişi sayısındaki artış ciddi bir ekonomik risk oluşturuyor.
Kartlı Ödemelerde Rekor Artış
BKM verilerine göre, Türkiye’de dijital ödeme sistemleri hızla yaygınlaşıyor. 2024 yılı itibarıyla ülkede 28 milyon aktif kredi kartı kullanıcısı bulunuyor. Toplamda 128 milyon kredi kartı, 193 milyon banka kartı ve 110 milyon ön ödemeli kart dolaşımda.
Harcama Alışkanlıkları Değişiyor
Tüketicilerin harcama alışkanlıkları incelendiğinde, en büyük payı market ve AVM harcamaları (%27,3) oluşturuyor. Onu, çeşitli gıda harcamaları (%10,6), giyim ve aksesuar (%9,9), hizmet sektörü (%10,1) ve benzin-yakıt harcamaları (%10,0) takip ediyor.
Temassız Ödeme Kullanımı Katlandı
Son yıllarda temassız ödeme kullanımı hızla arttı. 2020’den bu yana temassız özellikli kredi kartı %111,6, banka kartı %240,9 ve ön ödemeli kart %74,8 oranında büyüdü. Özellikle pandemi sonrası, kullanıcılar temassız işlemleri daha fazla tercih ediyor.
Dijital Bankacılıkta Cinsiyet Farkı
Dijital bankacılık kullanımında erkeklerin oranı %64,8, kadınların oranı ise %35,2 seviyesinde. Uzmanlar, bu farkın kadınların kredi kartı sahipliğinin düşük olması ve teknoloji kullanımında yaşadıkları zorluklardan kaynaklandığını belirtiyor.
Borç Krizi Derinleşiyor
Türkiye Bankalar Birliği verileri, borç krizinin büyüdüğünü gösteriyor. 2024 yılı Ocak-Ekim döneminde kredi kartı borcunu ödeyemeyen kişi sayısı %37,5 artışla 1,1 milyona ulaştı. Kredi borcunu ödeyemeyenlerin sayısı ise %24,2 artarak 934 bine yükseldi.
Gelir Dağılımındaki Eşitsizlik Kredi Kartına Yansıyor
2023 yılı verilerine göre, en düşük gelir grubunun toplam gelirden aldığı pay %6,1, en yüksek gelir grubunun payı ise %48,7 seviyesinde. Bu durum, düşük gelirli bireylerin temel harcamalarını bile kredi kartı ile yapmak zorunda kalmasına neden oluyor.
Türkiye’de kredi kartı kullanımı artmaya devam ederken, borçlanma oranlarının yükselmesi ekonomik dengesizliklerin daha da derinleşmesine yol açıyor. Uzmanlar, bireylerin bilinçli harcama yapması ve borçlanma oranlarının kontrol altında tutulması gerektiği konusunda uyarıyor.
