Dubai'deki sel felaketi, son 75 yılın en şiddetli yağışlarına sahne oldu. Normalde 1,5 yılda düşmesi beklenen yağış, olağanüstü bir şekilde 24 saat içinde gerçekleşti. Bu durum, sosyal medyada bulut tohumlama yöntemiyle ilgili yanıltıcı spekülasyonlara neden oldu.
Dubai, genellikle çok kurak bir bölge olmasına rağmen, yılda ortalama 100 mm'den daha az yağış alıyor. Ancak zaman zaman aşırı sağanak yağışlar da görülebiliyor. Son yaşanan sel felaketinde, Dubai'ye 100 km uzaklıktaki Al-Ain kentinde 24 saat içinde yaklaşık 256 mm yağmur yağdı. Bu, bölgede nadir görülen bir olaydı.
Olağan dışı yağışlar, Birleşik Arap Emirlikleri'nin kıyı bölgesinde yer alan Dubai için oldukça şaşırtıcıydı. Bu durum, bölgedeki altyapı ve afet yönetimi sistemlerinin güçlendirilmesi gerekliliğini bir kez daha gündeme getirdi.
Bulut Tohumlama Nedir?
Bulut tohumlama, bulutlardan düşen yağış miktarını veya türünü değiştirmek için havaya çeşitli maddeler yayarak bulut içindeki mikrofiziksel süreçleri değiştirme ve kasıtlı bir hava durumu değiştirme girişimidir.
Ne Amaçla Yapılır?
Yağış miktarını artırmak: Kuraklıkla mücadelede önemli bir araç olarak kullanılabilir.
Doluyu azaltmak: Dolu oluşumunu engelleyerek tarımsal hasarı önleyebilir.
Sisi dağıtmak: Havaalanlarında ve diğer ulaşım alanlarında görüş mesafesini artırmak için kullanılabilir.
Bulut tohumlama iki şekilde yapılabilir:
1. Uçakla: Uçaklar, bulutların içine gümüş iyodür, kuru buz veya sodyum klorür gibi tohumlama maddeleri içeren piroteknikler veya özel kapsüller atar. 2. Yerden: Tohumlama maddeleri, toplar, roketler veya jeneratörler kullanılarak yerden havaya püskürtülebilir.
Bulutlar, su buharı içeren soğuk hava kütleleridir. Su buharı, hava soğuyup yoğuştuğunda su damlacıklarına veya buz kristallerine dönüşür. Bu damlacıklar ve kristaller yeterince büyüdüğünde yağmur veya kar olarak düşer.
Tohumlama maddeleri, bulutlardaki su damlacıklarının ve buz kristallerinin etrafında yoğunlaşma çekirdekleri görevi görerek daha hızlı büyümelerine ve yağış olarak düşmelerine yardımcı olur.
Bulut tohumlamanın etkinliği, bulut türü, atmosferik koşullar ve kullanılan tohumlama maddesi gibi birçok faktöre bağlıdır. Bazı araştırmalar, bulut tohumlamanın yağış miktarını %10-20 oranında artırabileceğini göstermiştir.
