Hacir, hukuki bir terim olarak, belirli bireylerin malları ve hakları üzerinde tasarruf yetkilerinin sınırlanmasını ifade eder. Bu karar, kişinin kendi menfaatlerini korumak amacıyla alınır ve özellikle akıl hastalığı, zayıf irade veya yaş küçüklüğü gibi durumlarda uygulanır. Hacir kararı, hem bireylerin haklarını koruma hem de hukuki düzenin devamlılığını sağlama açısından önemlidir.
Hacir Nedir?
Hacir, bireylerin hukuki işlemler yapma kapasitesini sınırlayan bir uygulamadır. Hukuk sisteminde, kişilerin kendi kararlarını verme yeteneği olmadığında, bu yetenek onların adına bir vasiye devredilir. Bu, kişinin hem mali hem de hukuki haklarını koruma amacı taşır.
Hacir Kararı Neden Alınır?
Hacir kararının alınması için aşağıdaki durumlar temel teşkil eder:
- Akıl Hastalığı veya Akıl Zayıflığı: Kişinin zihinsel durumu, doğru karar verme yetisini etkilediğinde.
- Alkol veya Madde Bağımlılığı: Bağımlılık nedeniyle mali kaynakların kötüye kullanılması.
- Yaş Küçüklüğü: 18 yaşını doldurmamış bireylerin hukuki işlem yapma kapasitesine sahip olmaması.
- Savurganlık ve Kötü Yönetim: Mali kaynakların bilinçsizce harcanması ve yönetilmesi.
Hacir Kararının Hukuki Dayanağı
Türk Medeni Kanunu'nun ilgili maddelerine göre, hacir kararının uygulanması mahkeme kararı ile olur. Mahkeme, kişinin durumu hakkında detaylı bir inceleme yapar ve bir vasi atanmasına karar verir.
Hacir Kararının Sonuçları
Hacir kararı, bireylerin hukuki işlemler yapma kapasitesini sınırlandırır. Kararın ardından kişi:
- Mallarını satamaz veya devredemez.
- Borç altına giremez.
- Miras işlemleri gerçekleştiremez.
Bu işlemleri gerçekleştirmek için atanmış vasi veya kayyımın izni gereklidir.
Hacir Kararı ile Vesayet Farkı Nedir?
Hacir ve vesayet kavramları birbirine benzer gibi görünse de farklıdır.
| Kriter | Hacir | Vesayet |
|---|---|---|
| Kapsam | Belirli işlemlerle sınırlıdır. | Daha geniş kapsamlıdır. |
| Atanan Kişi | Vasi atanır. | Kayyım veya vasi atanabilir. |
| Amaç | Bireyin hukuki işlemlerini sınırlamak. | Hem hukuki hem mali işlemleri yönetmek. |
Hacir Kararının Kaldırılması
Hacir kararı süresiz değildir. Kişinin durumu düzeldiğinde veya gerekli koşullar ortadan kalktığında mahkeme kararı ile hacir kaldırılabilir. Bunun için kişinin sağlık raporu veya gerekli belgelerle başvurması gerekir.
