İkilem Nedir?
Yunanca kökenli bir kelime olan "dilemma" (δίλημμα), iki seçenek arasında sıkışıp kalmış olma durumunu ifade eder. İki farklı eylem, fikir veya seçenek arasında kalınması durumunda ortaya çıkan çelişkili, kararsız ve zorlu bir karar verme süreci ikilemi oluşturur.
İkilem, her iki seçeneğin de belli avantaj ve dezavantajlarının olması nedeniyle, hangisinin tercih edileceği konusunda net bir cevabın bulunmadığı bir durumu tanımlar. Kişi, her iki seçeneğin de kötü veya olumsuz sonuçları olabileceği endişesiyle kararsız kalır.
İkilemi Etkileyen Faktörler
İkilem, genellikle aşağıdaki faktörler nedeniyle ortaya çıkar:
Değer Çatışması: Kişinin sahip olduğu değerler arasında çelişki olması, ikileme neden olabilir. Örneğin, aile sorumluluklarını yerine getirmek ile kariyer hedeflerine ulaşmak çatışabilir.
Bilgi Eksikliği: Mevcut bilgilerin yetersiz olması, seçeneklerin sonuçlarını tam olarak öngöremeye engel olabilir ve ikileme yol açabilir.
Dış Baskılar: Çevre, aile, iş veya toplumsal beklentiler gibi dış unsurlar, kişiyi iki seçenek arasında sıkıştırabilir.
Duygusal Faktörler: Korku, suçluluk, endişe gibi duygusal durumlar da kararları zorlaştırarak ikileme neden olabilir.
İkilemle Başa Çıkma Yolları
İkilemle başa çıkabilmek için aşağıdaki adımlar izlenebilir:
Seçenekleri Derinlemesine Analiz Etme: Her iki seçeneğin de avantaj ve dezavantajlarını detaylı olarak değerlendirmek.
Kişisel Değerleri ve Öncelikleri Belirleme: Hangi değerlerin daha önemli olduğunu netleştirmek.
Dış Faktörlerin Etkisini Azaltma: Çevre baskılarından arınmak için çaba göstermek.
Profesyonel Destek Alma: Danışmanlık, terapist veya mentör desteği almak.
Kararlı Olma: Nihai kararı verip, sonuçlarına katlanmayı kabul etmek.
Sonuç olarak, ikileme düşmek insani bir deneyimdir. Ancak, doğru yaklaşımlarla, karmaşık durumların üstesinden gelebilir ve en uygun kararı verebiliriz.
