Avrupa Uzay Ajansı'nın (ESA) ExoMars ve Mars Express misyonları, Mars'ın ekvator bölgesinde bulunan volkanların zirvelerinde 60 olimpik yüzme havuzuna eşdeğer donmuş su keşfetti. Bu buluş, Kızıl Gezegen’in en yüksek volkanları üzerinde gerçekleşti ve bilim camiasında büyük bir heyecan yarattı.
2024'ün Başlarında Açıklanmıştı
2024 yılı başlarında yapılan açıklamada, Mars Express'in Mars'ın ekvatorundaki su buzu izlerini tespit ettiği duyuruldu. Öncesinde, bilim insanları bu bölgede don oluşmasının imkansız olduğunu düşünüyorlardı. Ancak yeni bulgular, bu görüşü tamamen değiştirdi.
Olympus Mons ve Tharsis Yanardağları
Tharsis bölgesi, Güneş Sistemi'nin en büyük volkanlarına ev sahipliği yapmaktadır. Bu devasa volkanlar arasında Olympus Mons, Ascraeus Mons, Pavonis Mons ve Arsia Mons bulunmaktadır. Bu volkanların zirvelerinde, geçmiş patlamalar sırasında boşalan magma odalarının oluşturduğu büyük kalderalar mevcuttur. Araştırmacılar, Tharsis bölgesinde havanın kendine özgü bir şekilde dolaştığını ve bu özel mikro iklimin volkanların kalderalarında buz oluşmasına izin verdiğini düşünüyor.
Donmuş Suyun Kapsamı
Mars Express'in CaSSIS cihazıyla yapılan gözlemler, volkanların zirvelerinde yalnızca insan saçı kalınlığında fakat geniş bir alanı kaplayan donmuş su tabakasını ortaya koydu. Bu ince buz tabakası, Mars'ın soğuk mevsimlerinde yaklaşık 150 bin ton suyun donması ve buharlaşması anlamına geliyor. Bu miktar, yaklaşık 60 olimpik yüzme havuzuna eşdeğer su içeriyor.
Mars Yörünge Araçlarının Rolü
ESA liderliğinde gerçekleştirilen ExoMars TGO ve Mars Express misyonları, bu önemli keşfi mümkün kıldı. ExoMars TGO, 2016 yılında Mars'a ulaştı ve 2018'de tam bilimsel misyonuna başladı. Mars Express ise 2003'ten beri Mars'ın yörüngesinde çalışmaktadır. Her iki araç da Mars'ın yüzeyini ve atmosferini inceleyerek buza dair kanıtları doğruladı.
Bu keşif, Mars'taki su kaynaklarının araştırılması açısından önemli bir adım olarak değerlendiriliyor ve gelecekteki insanlı Mars misyonları için umut verici bir gelişme olarak görülüyor.
