Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden Doç. Dr. Nevin İnce, sıtmanın sivrisinek ısırığıyla bulaşan ve tedavi edilmediğinde ölümcül olabilecek bir hastalık olduğunu vurguladı. Özellikle tropikal ve subtropikal bölgelerde yaygın olan sıtma, yüksek ateş, titreme, terleme gibi belirtilerle kendini gösteriyor. Erken tanının hayat kurtarıcı olduğunu belirten İnce, riskli bölgelere seyahat edenlerin dönüşte belirti göstermesi halinde derhal doktora başvurması gerektiğini ifade etti.
Sıtmanın Bulaşma Yolları ve Belirtileri
Sıtmanın en yaygın bulaşma şekli sivrisinek ısırığı olmakla birlikte, enfekte kan nakli veya steril olmayan iğnelerin kullanımıyla da bulaşabileceğini belirten İnce, belirtilerin genellikle enfekte sivrisinek ısırığından 7 ila 30 gün sonra ortaya çıktığını söyledi. Ateş, titreme, üşüme, baş ağrısı, kas ve eklem ağrıları, yorgunluk, halsizlik, bulantı, kusma ve ishal gibi belirtiler sıtmanın habercisi olabilir.
Erken Tanı ve Tedavinin Önemi
Doç. Dr. İnce, son haftalarda sıtmanın yaygın olduğu bir bölgeye seyahat eden ve yüksek ateş, titreme, halsizlik gibi belirtiler gösteren kişilerin mutlaka bir doktora başvurması gerektiğini vurguladı. Erken tanının hayat kurtarıcı olduğunu belirten İnce, tedaviye rağmen belirtilerin devam etmesi veya kötüleşmesi durumunda da derhal tıbbi yardım alınması gerektiğini söyledi. Sıtma tedavi edilmediğinde ciddi kansızlığa, beyin hasarına, karaciğer ve böbrek yetmezliğine yol açabilir.
Sıtma Açısından Riskli Gruplar ve Önlemler
Sıtmanın özellikle çocuklar, hamile kadınlar ve bağışıklığı zayıf bireyler için daha riskli olduğunu belirten İnce, bu grupların sıtmadan korunmak için daha dikkatli olmaları gerektiğini söyledi. Sıtmadan korunmak için sivrisinek ısırıklarından korunmak, cibinlik kullanmak, pencerelere sineklik takmak, sivrisinek kovucu spreyler kullanmak ve uzun kollu giysiler giymek önemlidir. Riskli bölgelere seyahat edecek olanlar ise seyahat öncesi doktor kontrolünde koruyucu ilaç kullanmaya başlayabilirler.
Türkiye'de Sıtma Durumu ve Korunma Yolları
Türkiye'de geçmişte daha yaygın olan sıtmanın, günümüzde nadir görülen bir hastalık olduğunu belirten İnce, özellikle Güneydoğu Anadolu Bölgesi ve Çukurova gibi bölgelerde görülen yerli sıtma vakalarının neredeyse tamamen ortadan kalktığını söyledi. Ancak bazı ithal vakaların hala görülebildiğini belirten İnce, sivrisinek üreme alanlarının kurutulması, larvasit uygulamaları ve erken teşhis gibi önlemlerle sıtmanın yayılmasının engellenebileceğini ifade etti.
Sivrisinek Isırıklarından Korunma Yolları ve Aşı Çalışmaları
Sivrisinek ısırıklarından korunmak için cibinlik kullanılması, pencerelere sineklik takılması, sivrisinek kovucu spreyler kullanılması, uzun kollu giysiler giyilmesi ve akşam saatlerinde dışarıda bulunmamaya özen gösterilmesi gerektiğini belirten İnce, yüksek riskli ülkelere gidecek olanların seyahat öncesi doktor kontrolünde koruyucu ilaç kullanmaya başlayabileceğini söyledi. Ayrıca, sıtma aşıları konusunda önemli ilerlemeler kaydedildiğini ve ilerleyen yıllarda yaygınlaşması halinde bireysel koruma için önemli bir araç olabileceğini sözlerine ekledi.
