Türkiye de Raylı Sistem Bina Var mı?
Türkiye’de, deprem bölgelerinde inşa edilen binalar güvenliğe odaklanan yapı standartlarına uygun bir şekilde tasarlanmaktadır. Özellikle raylı temel sistemleri, özellikle deprem direncini sağlamak amacıyla kullanılan bir yapısal tasarım tekniğine sahiptir. Raylı temel sistem bulunan binalar, deprem etkisi altında olup binanın yatay kayma hareketini sağlayarak bina güvenliğini de üst düzeye çıkarır.
Fakat, raylı temel sistemleri daha çok yüksek binalarda veya özel projelerde kullanılır. Ülkemizde özellikle büyük şehirlerde bazı yüksek çaptaki binalarda ya da çeşitli özel projelerde bu tür teknolojiler kullanılmaktadır.
Raylı Sistem Nedir?
Raylı sistem, binaların temel kısımlarına yerleştirilen raylar üzerinde hareket etmesini sağlayan bir sistemdir. Raylı sistem ile binalar, deprem esnasında yanal yönde sallanmak dışında raylar üzerinde kayarak deprem enerjisini atar. Bu şekilde binaların yıkılma riski azalır ve daha güvenli bir hale gelir.
Binalarda kullanılan raylı sistem, binaların inşaatı sırasında ya da sonradan uygulanabilen bir yöntemdir. Raylı sistem uygulanmış olan binalarda, bina temelleri rayların üstüne oturtulur ve rayların altına da sürtünmeyi en az düzeye indirgeyen bir madde sürülür. Raylar, bina temellerinin etrafını saran bir çerçeve şeklinde olabilir ya da bina temellerinin alt kısmına da paralel bir şekilde yerleştirilebilir. Raylı sistem, binaların depreme karşı dayanıklı olmasını sağlamak amacıyla kullanılan birçok yöntemler arasında yer alır.
Bir diğer yöntemde binaların esnekliğini sağlayan çelik veya betonarme kirişlerdir. Genelde binaların sönümleme ihtiyacını artıran sönümleyiciler, binaların rijitliğini yüksek düzeye çıkaran perde duvarlar ya da çapraz kirişler benzeri yapısal önlemler bulunmaktadır.
Türkiye'de Raylı Sistem Bina Var mı?
Peki Türkiye'de raylı sistem bina var mı? Raylı sistem binalar ülkemizde henüz pek yaygın olmasa da, bazı şehirlerde kurumsal ve özel şirketlerde bu sistem kullanılmaktadır. Raylı sistem bina bulunan şehirler arasında İstanbul, İzmir, Bursa, Ankara, Eskişehir, Kayseri, Samsun, Konya, Antalya, Gaziantep, Adana ve İzmit gibi şehirler bulunmaktadır.
Raylı sistem bina İstanbul'da, raylı sistem uygulanan ilk binalardan birisi olan 2010 yılında inşa edilen ve 10 katlı olan İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Deprem Mühendisliği ve Afet Yönetimi Enstitüsü’dür. Bu bina, 10 şiddetinde olabilecek depremlere karşı dayanıklı şekilde inşa edilmiştir.
Raylı sistem bulunan bir diğer bina da 2012 yılında yapılan ve 15 katlı olan Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi binasıdır. Bu bina da 9 şiddetinde depreme dayanıklı şekilde inşa edilmiştir.
Ülkemizde raylı sistem binalardan birisi de İzmir ilindedir. İzmir ilinde raylı sistem uygulanan ilk bina, 2014 yılında tamamlanan ve 14 katlı olan İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü (İYTE) Rektörlük binasıdır. İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Rektörlük binası 8,5 şiddetindeki bir depreme dayanacak şekilde inşa edilmiştir.
- Raylı Sistem Bina Olan Şehirler
- İstanbul: Raylı sistem bina sayısı 10'dan fazla.
- Ankara: Raylı sistem bina sayısı 5'ten fazla.
- İzmir: Raylı sistem bina sayısı 3'ten fazla.
- Bursa: Raylı sistem bina sayısı 2'den fazla.
- Eskişehir: Raylı sistem bina sayısı 2'den fazla
