Türkiye'de emekli maaşları arasındaki farklar, özellikle emekli milletvekili maaşları konusundaki tartışmalar, her zaman gündemde. Özellikle EYT düzenlemelerinin konuşulduğu bu dönemde, emekli milletvekili olma şartları da merak edilen konular arasında yer alıyor. Bu yazıda, milletvekillerinin emeklilik süreçleri ve bu süreçte doğru bilinen yanlışları ele alacağız.
İki Yıl Milletvekilliği Emekli Olmak İçin Yeterli Değil
Milletvekilleri hakkında sıkça duyduğumuz bir iddia, yalnızca iki yıl görev yaparak emekli olabildikleri yönünde. Ancak bu bilgi tam olarak doğru değil. Milletvekilleri de diğer memurlar gibi belirli hizmet yılı ve yaş haddini tamamlamak zorundalar. Yani, milletvekilliği görevini iki yıl sürdüren bir kişinin doğrudan emeklilik hakkı kazanması mümkün değil. Bu iki yıl, emeklilik sürecinde gerekli olan bir adım, ancak tek başına yeterli değil.
Emeklilik Yaş ve Hizmet Yılı Şartları
Türkiye'de emeklilik yaşı ve hizmet yılı şartları, 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile belirleniyor. Ekim 2008'den önce milletvekili seçilenler, 5434 sayılı kanuna tabi iken, bu tarihten sonra seçilenler, 5510 sayılı kanunun 4. maddesine tabi oluyorlar. Bu kanunlara göre, 8 Eylül 1999’dan önce çalışmaya başlayan bir milletvekili, kadın ise 20, erkek ise 25 yıllık hizmet süresini tamamlamak zorunda. Çalışmaya ilk kez 8 Eylül 1999’dan sonra başlayanların ise kadınsa 58, erkekse 60 yaşına kadar çalışmaları gerekiyor.
Ekim 2008'den sonra milletvekili seçilenler için ise durum biraz farklı. Bu kişiler, kadın-erkek fark etmeksizin 65 yaşına kadar çalışmak ve 9000 günlük prim ödemek zorundalar. Bu şartları yerine getiren milletvekilleri emekli olabiliyor.
Milletvekili Emekliliği
Geçmişte iki yıl milletvekilliği yapmış ve sonrasında başka işlerde çalışmış olan kişiler de, gerekli hizmet ve yaş haddini tamamladıklarında milletvekili emeklisi olabiliyorlar. Bu kişiler, sosyal güvenlik primlerini ve vekillere uygulanan kesintileri Sosyal Güvenlik Kurumu'na bildirerek emeklilik haklarını elde edebiliyorlar.
Milletvekilliği görevini tamamladıktan sonra, dört yıl süreyle primlerinin TBMM tarafından karşılandığını, ancak bu sürenin sonunda bu ayrıcalığın sona erdiğini belirtmek gerekiyor. Bu düzenleme, milletvekillerinin emeklilik süreçlerinde bir avantaj sağlasa da, emekli maaşı alabilmek için hizmet yılı ve yaş haddini doldurma şartını ortadan kaldırmıyor.