Çalışanların en büyük hayallerinden biri olan emeklilik tazminatı, günümüzün hızla değişen ekonomik koşullarında eski alım gücünü kaybetti. Yine de uzun yıllar emek veren çalışanlar için bu tazminat hâlâ önemli bir kazanç kapısı olarak görülüyor. Peki, bir asgari ücretlinin emeklilik tazminatı yıllar içinde altın karşısında nasıl eridi?
Bir Zamanlar Ev, Araba Alınabiliyordu
90’lı yıllarda memurların ya da uzun yıllar aynı şirkette çalışanların emeklilik tazminatıyla ev, yazlık ya da araba aldıkları bilinirken, günümüzde bu artık hayal oldu. Özellikle asgari ücretli bir çalışanın 25 yıl boyunca aynı şirkette çalışarak kazandığı kıdem ve ihbar tazminatının alım gücü yıllar içinde dramatik şekilde azaldı.
1995’ten 2025’e: Emeklilik Tazminatının Serüveni
Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB) tarafından sağlanan "Kıdem İhbar ve Tazminatı" hesaplayıcısı kullanılarak yapılan analiz, 1970 ya da 2000 yılında işe giren bir çalışanın 25 yıl boyunca çalışıp 5 bin prim günüyle emekli olduğunda alacağı tazminatın yaklaşık 28 maaş oranında sabit kaldığını gösteriyor. Ancak bu durum, alım gücünün aynı kaldığı anlamına gelmiyor.
Tazminat ile Alınabilen Gram Altın
- 1995 yılında emekli olan bir asgari ücretli, aldığı emeklilik tazminatıyla 414 gram altın alabiliyordu.
- 2005 yılına gelindiğinde bu oran 624 gram altınla zirveye ulaştı.
- 2009 sonrasında altın karşısında alım gücü hızla gerilemeye başladı.
- 2022 yılında emeklilik tazminatıyla alınabilen altın miktarı 185 grama kadar düştü.
- 2025 yılına gelindiğinde ise yaklaşık 230 gram altın alınabiliyor.
Alım Gücündeki Büyük Düşüş
Tazminatın nominal değeri artsa da altın, gayrimenkul ve araç fiyatlarındaki yükseliş, emeklilik tazminatının gerçek değerini ciddi şekilde azalttı. Eskiden bir ev ya da araba alabilen çalışanlar, günümüzde tazminatlarıyla ancak küçük çaplı yatırımlar yapabiliyor.
Ekonomide Belirsizlik baş gösterdi
Ekonomik belirsizlikler ve enflasyonun etkileri göz önüne alındığında, gelecekte emeklilik tazminatının alım gücünün daha da düşmesi bekleniyor.
