Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Bankacılık Komisyonu Başkanı Hüseyin Ölmez, online alışverişlerde artan dolandırıcılık vakalarına karşı önemli bir çözüm önerdi! Chargeback, yani ters ibraz yöntemi.
Chargeback Nedir?
Chargeback, tüketicinin izni dışında yapılan işlemler, ürün teslimatı gerçekleşmeyen alışverişler veya kusurlu ürünler için başvurulan bir itiraz yöntemidir. Bankalar, tüketici adına ödeme işlemini geri alarak, zararını karşılar. Bu işlem, bankacılık ve ödeme kuruluşları tarafından belirli kurallara uygun şekilde yapılır. Ancak, Türkiye'de hâlâ yeterince bilinmeyen ve bankaların uygulamaktan kaçındığı bir sistem olarak dikkat çekiyor.
Dolandırıcılık Durumunda Hızlı Adımlar
Hüseyin Ölmez, dolandırıcılık mağdurlarının vakit kaybetmeden ilgili bankaya başvurmaları gerektiğini vurguladı. Ayrıca, ürün veya hizmet teslim edilmediğinde de bankaya başvuru yaparak, gerekli belgelerle birlikte chargeback talebi oluşturulmalıdır. Alışverişin yapılmadığına dair tüm delillerin (fatura, kargo takip bilgisi, iletişim yazışmaları vb.) bankaya iletilmesi gerektiği hatırlatıldı.
Ters İbrazın Geçerlilik Süresi
Ters ibraz başvuruları için belirli bir süre sınırlaması bulunmaktadır. Genel olarak, başvurunun 120 gün içinde yapılması gerekmektedir. Ancak, her durumun farklı kuralları olabileceği için, zaman sınırlarının aşılması da mümkündür, fakat 540 günü geçemez. Bankalar, başvuruyu değerlendirdikten sonra, tüketiciye ödeme iadesi yapılması için gerekli işlemi başlatır.
Bankaların Sorumlulukları
Ölmez, bankaların uluslararası kurallara uygun şekilde chargeback taleplerini kabul etmesi gerektiğini belirtti. Ancak, bazı bankalar başvuruları yeterince incelemeden, alıcı-satıcı arasında çözülmesi gerektiği yönünde yönlendirmeler yapmaktadır. Eğer bankalar işlem sırasında hata yaparsa, tüketiciler Tüketici Hakem Heyeti veya Tüketici Mahkemesi'ne başvurabilirler. Bu sistem, tüketicilere kredi kartı veya banka kartı ile yapılan alışverişlerde karşılaştıkları sorunlara karşı koruma sağlamayı amaçlıyor. Ölmez, dolandırıcılıkla karşılaşıldığında, kart sahibinin banka ile iletişime geçerek işlemi iptal ettirebileceğini belirtti.
İnternetten Alışveriş Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Tüketiciler, online alışverişlerde dikkatli olmalı ve satıcının güvenilirliğini kontrol etmelidir. Özellikle aşırı ucuz fiyatlarla satış yapan sitelere karşı temkinli olunmalıdır. Bunun yanı sıra, internet bankacılığı ve kredi kartı kullanıcılarının hesaplarını düzenli olarak kontrol etmeleri, olası dolandırıcılık vakalarının önüne geçilmesinde önemli bir adımdır. TÜKONFED’in önerdiği Chargeback yöntemi, doğru kullanıldığında tüketicilerin finansal güvenliğini sağlayacak önemli bir koruma mekanizması sunuyor.