Özbekistan'ın Taşkent şehrinde yer alan ve Timurlar dönemine ait olan Şahruhiye Şehri Kazı Projesi'nde çalışmalar yeniden başlıyor. Türk tarihine ışık tutması beklenen bu önemli projede, arkeologlar ve sanat tarihçilerinden oluşan bir ekip görev alacak. Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Arkeoloji Bölümü'nden Dr. Öğretim Üyesi Ayça Gerçek de bilimsel ekip üyesi olarak kazılara katılacak ve projeye önemli katkılar sağlayacak.
Şahruhiye Kazıları Yeniden Başlıyor
Özbekistan Bilimler Akademisi Milli Arkeoloji Merkezi, Türk Tarih Kurumu, TİKA ve UNESCO gibi kuruluşların iş birliğiyle yürütülen kazı çalışmaları, Doç. Dr. Tuba Tombuloğlu başkanlığında 5 yıl sürecek. Bu çalışmalar, bölgenin tarihi ve kültürel mirasını gün yüzüne çıkarmayı hedefliyor. Ayça Gerçek'in katılımıyla Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi de projede önemli bir rol üstleniyor.
Şahruhiye'nin Tarihi Önemi
Kazı başkanı Doç. Dr. Tuba Tombuloğlu, Şahruhiye'nin tarihte birçok Türk devletine başkentlik yaptığını vurguladı. Bölgenin yaklaşık 2000 yıllık bir geçmişe sahip olduğunu ve Büyük İpek Yolu üzerinde bulunduğunu belirten Tombuloğlu, Akhunlar, Batı Göktürk Kağanlığı, Karahanlılar, Samaniler ve Timurlular gibi önemli devletlere ev sahipliği yaptığını ifade etti. Projenin nihai hedefi, şehri koruma altına alarak UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne dahil etmek.
Kazıların Hedefleri ve Beklentiler
Projenin ikinci yılına Mayıs ayında başlanacak ve yaklaşık 14 akademisyen bölgede çalışmalar yürütecek. Bölgenin en parlak dönemini 9 ile 12'nci yüzyıllar arasında yaşadığı ve 1221 yılında Cengizhan tarafından istila edildiği biliniyor. 1392 yılında Emir Timur'un şehri alarak oğlunun adını verdiği ve Şahruhiye olarak anılmasını sağladığı belirtiliyor. Kazılar, şehrin bu zengin tarihini aydınlatmayı amaçlıyor.
Türk Tarihine Işık Tutacak Bir Proje
Doç. Dr. Tombuloğlu, projenin uluslararası kuruluşlar tarafından desteklenmesinin, Türkiye ve Özbekistan'ın kültürel mirasına olan duyarlılığını artırdığını söyledi. Yaklaşık 400 hektarlık bir alanda kazıların yapılacağını ve şehrin büyük bir kısmının henüz korunmadığını belirtti. Geçtiğimiz yıl yapılan kazılarda Emir Timur'un yaptırdığı tahkimat duvarlarının altında ve saray olduğu düşünülen bölgede çalışmalar yapılmıştı.
Gelecekteki Araştırmalar ve İşbirliği
Eylül 2024'teki kazılarda 14. yüzyıla ait iskeletler ve seramik parçaları bulunmuş ancak karbon 14 test sonuçları henüz açıklanmadı. Bölgenin Orta Asya'nın en büyük metalurji ve cam atölyelerine sahip olduğu ve eşsiz cam örnekleri barındırdığı biliniyor. Özbekistan Akademisi ile yapılan işbirliği, arkeoloji, tarih, dil ve edebiyat alanlarında iki ülke arasındaki ilişkileri güçlendirmeyi amaçlıyor ve 300 milyonluk Türk dünyasını kapsayan geniş bir proje olarak değerlendiriliyor.
