Çocukların sağlık hizmetlerinden nasıl yararlanabileceği her ebeveyn için önemli bir konudur. Özellikle 18 yaşına gelen gençlerin sağlık güvenceleri hakkında birçok soru işareti bulunuyor. Türkiye’de uygulanan Genel Sağlık Sigortası (GSS) sistemi, 18 yaşını dolduran gençler için bazı haklar ve yükümlülükler sunmaktadır. İşte 18 yaşını dolduran çocukların GSS’den nasıl yararlanabileceği ve hangi şartlarda prim ödemeleri gerektiği hakkında detaylar.
18 YAŞINI DOLDURAN ÇOCUKLARIN GSS'DEN YARARLANMA DURUMU
18 yaşını dolduran gençler için sağlık sigortası hakları, eğitim durumlarına, işte çalışıp çalışmadıklarına veya yetim aylığı alıp almadıklarına göre değişiklik gösterir. Eğer 18 yaşındaki bir genç sigortalı bir işte çalışıyorsa ya da yetim aylığı alıyorsa, GSS’den yararlanmaya devam eder. Ancak sigortalı çalışmayan veya yetim aylığı almayan gençler, eğitim durumlarına göre sağlık sigortası kapsamına alınır.
Lise veya dengi okullarda okuyanlar için bu süre 20 yaşına kadar, üniversite okuyanlar için ise 25 yaşına kadar uzatılmıştır. Ancak, eğitimi devam etmeyen gençler 18 yaşını doldurduğunda GSS kapsamında kendi primlerini ödemek zorunda kalabilirler.
KIZ ÇOCUKLARININ DURUMU
Kız çocukları, evli olmadıkları sürece anne veya babaları üzerinden sağlık sigortasından yararlanmaya devam edebilirler. Bu hak, kız çocukları için yaş sınırı olmaksızın geçerlidir. Aynı şekilde dul kalan kız çocukları da bu kapsamda sağlık hizmetlerinden faydalanmayı sürdürür. Ancak, 2008’den sonra sigorta hakları kazanılan kız çocukları, 18 yaşını doldurduktan sonra eğitimi devam etmiyorsa bu haklarını kaybeder ve kendi sağlık sigortası primlerini ödemeleri gerekebilir.
18 YAŞINI DOLDURAN ERKEK ÇOCUKLARIN DURUMU
Erkek çocuklar için durum biraz daha farklıdır. Eğer 18 yaşını dolduran bir erkek çocuğu eğitimine devam etmiyorsa, anne veya babası üzerinden GSS’den yararlanma hakkını kaybeder ve zorunlu olarak kendi primlerini ödemek zorunda kalır. Ancak, lise veya üniversite eğitimi devam eden erkek çocukları, bu süreler boyunca GSS kapsamındaki haklarını kaybetmezler.
GENEL SAĞLIK SİGORTASI PRİM BORÇLARI
18 yaşını dolduran ve GSS kapsamında kendi primlerini ödemekle yükümlü olan gençler, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından re’sen tescil edilir. Bu tescille birlikte gelir testine tabi tutulurlar ve gelirlerine göre GSS primi ödemeye başlarlar. Eğer gelir testi yapılmazsa, gençlerin gelirlerinin asgari ücretin iki katı olarak kabul edileceği belirtilir. Gelir testi sonucunda aile gelirine göre gençlerin ne kadar prim ödeyeceği belirlenir.
Genel Sağlık Sigortası, Türkiye’deki tüm vatandaşlar için zorunlu hale getirilmiştir. Bu kapsamda 18 yaşını dolduran çocuklar da belirli şartlar altında GSS kapsamına alınarak sağlık hizmetlerinden faydalanabilirler. Ancak, sigorta haklarını kaybeden gençlerin, kendi primlerini ödemeleri gerektiğini unutmamaları gerekir.