Kıbrıs Harekatı’nın üzerinden yarım asır geçti. Ancak Kıbrıs sorunu, hala çözüm bekleyen bir mesele olarak karşımızda duruyor. Son 20 yılda iki önemli girişim gerçekleştirildi, fakat bu girişimler sonuçsuz kaldı. Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, Türkiye ve Yunanistan arasında yaşanan yakınlaşmadan faydalanarak Kuzey ve Güney Kıbrıs liderlerini Eylül ayında görüşmeye çağırmaya hazırlanıyor.
İki Taraf Arasında Çözümsüzlük Devam Ediyor
Yunanistan ve Kıbrıs Cumhuriyeti, BM parametreleri kapsamında yeni bir çözüm sürecine olumlu yaklaşıyor. Ancak Türkiye ve Kuzey Kıbrıs, eşit egemenlik ve eşit uluslararası statü dışında bir formüle sıcak bakmıyor. 2004 yılında Annan Planı referanduma sunulduğunda Türklerin yüzde 65 oranında "Evet" oyuna karşılık, Rumların yüzde 75 oranında "Hayır" demesi nedeniyle yeni bir ortak devlet kurulamadı.
2017'deki Crans Montana görüşmeleri de başarısızlıkla sonuçlandı. Rumlar son anda masadan kalktı ve Ada'da çözüme ulaşma umutları bir kez daha suya düştü. Türkiye ve Kuzey Kıbrıs, BM parametreleri çerçevesinde Rumlarla ortak bir devlet kurma girişimlerinden vazgeçti ve iki devletli çözüm modelini müzakere edeceklerini ilan etti.
Yeni Bir Adım: BM Özel Temsilcisi Atandı
BM Genel Sekreteri Guterres, Kıbrıs'ta yeni bir çözüm süreci başlatmak amacıyla Kolombiyalı diplomat Maria Angela Holguin Cuellar’ı Kıbrıs Özel Temsilcisi olarak atadı. Cuellar, Kıbrıs'taki iki yönetim ve sivil toplum kuruluşlarının yanı sıra garantör ülkeler Türkiye, Yunanistan ve İngiltere ile temaslarını tamamlayarak, müzakerelerin geleceğine ilişkin raporunu BM Genel Sekreteri'ne sundu.
Türk-Yunan Yakınlaşması Çözüm Getirecek mi?
Türkiye ve Yunanistan arasındaki ilişkilerin normalleşmesi, Kıbrıs sorununun çözümü açısından önemli bir parametre olarak öne çıkıyor. Yunanistan Başbakanı Kyriakos Mitsotakis ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, NATO Zirvesi'nde Kıbrıs sorununu da ele aldı. İki lider, Eylül ayında BM Genel Kurulu için New York'ta yeniden bir araya gelecek.
Erdoğan: “Federal Bir Çözüm Mümkün Değil”
Kıbrıs Harekatı'nın 50. yılı kutlamaları için Ada'ya giden Cumhurbaşkanı Erdoğan, federal bir çözümün mümkün olmadığını belirtti. Erdoğan, “Adanın gerçeklerini görmezden gelerek hiçbir yere varılamaz. Kıbrıs'ta federal bir çözümün mümkün olmadığına inanıyoruz. Çözüm yolunda uzatılan hiçbir eli havada bırakmayız” dedi. Erdoğan, tarafların müzakere masasına eşit olarak oturması gerektiğini yineledi.
Taraflar Birbirini Suçlamaya Devam Ediyor
Kıbrıs sorununun çözülememesinde her iki taraf da birbirini suçluyor. Kıbrıs Cumhuriyeti, sorunun arkasında Ankara'nın olduğunu öne sürerken, Kuzey Kıbrıs ise 2004 ve 2017 süreçlerinin başarısızlığından Rumları sorumlu tutuyor. AB'nin Kıbrıs Cumhuriyeti’ni 2004'te tam üye olarak kabul etmesi, Türkiye ve Kuzey Kıbrıs tarafından sorunun çözülememesinin nedenlerinden biri olarak görülüyor.
Gelecek Görüşmeler Umut Vaat Ediyor
Guterres’in Eylül ayında New York’ta Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Nikos Christodoulides ve Kuzey Kıbrıs lideri Ersin Tatar’ı bir araya getirme planı, çözüm sürecinde yeni bir umut olarak görülüyor. Ancak geçmiş deneyimler ışığında sürecin zorlu geçeceği ve hemen sonuç alınmasının zor olduğu belirtiliyor.
Kıbrıs sorununun çözümüne yönelik atılacak yeni adımlar ve yapılacak görüşmelerin sonuçları merakla bekleniyor. BM, Türkiye, Yunanistan ve Kıbrıs liderleri, bu kez sorunun çözümü için kararlı adımlar atabilecek mi? Bekleyip göreceğiz.
