Son yıllarda emeklilik konusu Türkiye’nin gündeminden düşmüyor. EYT yasası ile birlikte milyonlarca kişi yaş sınırı olmaksızın emekli olma hakkına kavuştu. Ancak, bu düzenlemeden yararlanamayan birçok sigortalı çalışan bulunuyor. Bu durumda, erken emekli olmanın yolları büyük ilgi görüyor. Türkiye’de emekli sayısı 16 milyona ulaşırken, yaklaşık 32 milyon sigortalı çalışan mevcut. Bu, bir emekli vatandaşa sadece 1.5 çalışan düştüğü anlamına geliyor. İdeal olan ise dört çalışana bir emeklinin düşmesi. Bu nedenle, EYT’yi kaçıranlar için yedi farklı erken emeklilik formülü sunuluyor.
Çocuklar Üzerinden Prim Kazanma İmkanı
Sigortalı kadın çalışanlar için en önemli avantajlardan biri, çocukları üzerinden prim borçlanması yapabilme olanağıdır. Üç çocuğa kadar borçlanma yapabilen anneler, toplamda 2160 gün, yani 6 yıl prim kazanabiliyor. Bu sayede, emeklilik yaşını doldurmuş bir kadın, çocukları sayesinde altı yıl erken emekli olabiliyor. Ancak, bu haktan yararlanabilmek için çocukların sigortalı olmadan önce doğmuş olması gerekiyor.
Askerlik Borçlanması ile Yaşı Geri Çekme
Erkek sigortalı çalışanlar ise askerlik sürelerini borçlanarak, emeklilik yaşını geri çekebilirler. Sigortalı olmadan önce yapılan askerlik hizmeti için borçlanma yapılması, sigorta giriş tarihini borçlanılan gün kadar geriye alır. Bu durum, en az bir yıl erken emeklilik imkanı sunar.
Kısmi Emeklilik
Bir diğer yöntem ise kısmi emekliliktir. 15 yıl ve 3600 gün prim dolduran sigortalılar, yaş sınırını da doldurduklarında emekli olabilirler. Kadınlar için bu yaş sınırı 58, erkekler için ise 60’tır. Bu imkan, 9 Eylül 1999 öncesi sigortalı olanlar için geçerlidir. Bu tarihten sonra sigortalı olanlar için prim şartı 4500 gün, yıl şartı ise 25 yıl olarak belirlenmiştir.
Yüzde 60 Rapor ile Malulen Emeklilik
Çalışma gücünü en az yüzde 60 kaybeden sigortalılar, sağlık raporu alarak malulen emekli olabilirler. Bu durumda, en az 1800 gün prim yeterlidir.
Vergi İndirimi ile Yaş Sınırını Kaldırmak
Engelli çalışanlar için de erken emeklilik imkanı vardır. En az yüzde 40 engellilik oranına sahip olanlar, vergi indirimi alarak yaş şartına bakılmaksızın emekli olabilirler. Bu durumda, 15 yıl ve 3600 gün prim yeterlidir.
Ağır İşlerde Çalışanlar İçin Ek Günler
Ağır işlerde çalışanlar, örneğin madenciler, gazeteciler ve gemi adamları gibi meslek gruplarında görev yapanlar, sigortalılık sürelerine ek günler eklenerek ve işe giriş tarihleri geriye çekilerek erken emekli olabilirler.
Engelli Çocuğu Olan Anneler İçin Prim Avantajı
Başkasının bakımına muhtaç derecede engelli çocuğu olan anneler, 1 Ekim 2008 sonrası primlerinin dörtte birinin toplam primlerine eklenmesi ile erken emeklilik hakkı kazanırlar. Bu süre, yaş şartından da düşülür.
Erken emeklilik için birçok farklı yöntem bulunmaktadır. Çocuk borçlanması, askerlik borçlanması, kısmi emeklilik, malulen emeklilik, vergi indirimi, ağır işlerde çalışanlar için ek günler ve engelli çocuğu olan anneler için prim avantajları gibi çeşitli yollar, EYT’yi kaçıranlar için umut verici alternatifler sunmaktadır. Bu yolların her biri, belirli şartları yerine getiren sigortalılara erken emeklilik imkanı sağlamaktadır.
